AMSTERDAM – Op een historische dag, donderdag 15 februari, is een ambitieus plan gepresenteerd voor het oprichten van het Nationaal Slavernijmuseum op het Java-eiland in Amsterdam. Dit voorstel, uitgewerkt door de kwartiermakers John Leerdam, Peggy Brandon en David Brandwagt, markeert een belangrijke stap in het erkennen en onderwijzen van het Nederlandse koloniale slavernijverleden. De gemeente Amsterdam en het Rijk buigen zich binnenkort over de definitieve besluiten aangaande de bouw en de financiering van dit cruciale project.

Het Java-eiland, gekozen vanwege zijn prominente ligging en goede bereikbaarheid, zal naar verwachting tegen 2029 of 2030 een markant gebouw van ongeveer 9.000 m2 herbergen. Dit gebouw belooft niet alleen een architectonisch hoogstandje te worden maar ook een educatief centrum dat de complexe geschiedenis van slavernij belicht.

Na een uitvoerig participatieproces, waarbij diverse gemeenschappen, organisaties en kennisinstituten betrokken waren, is het duidelijk dat het museum meer zal zijn dan alleen een verzameling van voorwerpen. Het zal een plek worden waar verhalen over kracht, verzet, onderdrukking en culturele uitingen door de eeuwen heen worden verteld, verdeeld over verschillende tijdvakken die de bezoeker meenemen op een reis door de tijd.

De kwartiermakers hebben hun voorstel, getiteld ‘Vertel het hele verhaal’, na ruim anderhalf jaar van onderzoek en overleg voltooid. Dit plan beschrijft niet alleen de letterlijke maar ook de figuurlijke reis die heeft geleid tot dit moment. Nu begint het proces van bestuurlijke besluitvorming, waarbij advies wordt ingewonnen bij relevante instanties en uiteindelijk een besluit wordt voorgelegd aan de Amsterdamse gemeenteraad.

Naast de bouw van het museum zelf, wordt er ook al vooruitgekeken naar de periode voor de officiële opening. Zo wordt er een aanloopprogramma voorgesteld dat al in 2024 van start gaat in het Verzetsmuseum, met als doelen het verder ontwikkelen van het museumconcept, het opbouwen van de collectie en het vergroten van de bekendheid en betrokkenheid bij het toekomstige museum.

Het Nationaal Slavernijmuseum belooft niet alleen een plek te worden waar de geschiedenis van slavernij op een waardige manier wordt gepresenteerd, maar ook een platform voor educatie, dialoog en verbinding. Met de komst van dit museum neemt Nederland een belangrijke stap in het erkennen van zijn koloniale verleden en het bieden van een ruimte voor reflectie en leren.