DEN HAAG – Leden van het Nederlands kabinet staan actief stil bij het slavernijverleden: bijna de helft van het kabinet woont vandaag verschillende slavernijherdenkingen door het hele land bij. De meeste andere bewindspersonen, inclusief premier Mark Rutte, zijn zaterdag bij ceremonies ter herdenking van dit verleden. Dan is het precies 150 jaar geleden dat de slavernij onder Nederlands bewind werd afgeschaft.

Vicepremier Sigrid Kaag houdt in de middag een toespraak bij een herdenking in Arnhem, waar ook burgemeester Ahmed Marcouch aanwezig zal zijn. Op het programma staat ook een kranslegging door jongeren, een optreden van een vrouwenkoor en een poëzievoordracht.

De ministers Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken, Carola Schouten van Armoedebeleid en Franc Weerwind van Rechtsbescherming wonen een kerkdienst in Amsterdam bij, die in het teken staat van het slavernijverleden. 

Staatssecretaris Gunay Uslu van Cultuur houdt een toespraak op het festival Jazz & Vrijheid in dezelfde stad. Kabinetsleden zijn ook aanwezig bij ceremonies in Groningen, Leeuwarden, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg, Utrecht en Zoetermeer.

Wet

De wet die de afschaffing van de slavernij in Suriname en het Caraïbisch gebied regelde, werd op 1 juli 1863 van kracht. Maar het duurde tot 1873 voordat er daadwerkelijk een einde kwam aan de slavernij, aangezien de wet voorschreef dat de tot slaaf gemaakte mensen nog tien jaar verplicht moesten doorwerken op de plantages.

Koning Willem-Alexander houdt zaterdag een toespraak bij een herdenking in het Oosterpark in Amsterdam, waarbij ook Rutte aanwezig is. Het is de verwachting dat de koning de excuses die de premier vorig jaar uitsprak, zal herhalen.

Het einde van de slavernij werd in Nederland lange tijd slechts kleinschalig herdacht, vaak in besloten kring. In de jaren negentig begon een comité in Amsterdam met het organiseren van een jaarlijkse herdenking, waarna andere steden volgden.

Vorig jaar sprak Rutte in een brief over zijn excuses en een “toenemend maatschappelijk besef” van deze geschiedenis. “Deze verandering is mede te danken aan de onvermoeibare inzet van verschillende groepen en individuen die dit onderwerp volhardend en vaak tegen de stroom in op de agenda hebben blijven zetten”, schreef hij.