WILLEMSTAD – De Curaçaose autoriteiten blijven Venezolanen bescherming weigeren en plaatst hen automatisch in detentie, onder onmenselijke omstandigheden. Ook kinderen worden gevangen gezet. Dat zegt Amnesty International.

De situatie van Venezolanen die bescherming zoeken op Curaçao is niet substantieel verbeterd sinds het rapport Still no Safety in 2021 verscheen.

Meer dan een jaar lang volgde Amnesty International de zaken op van vier mannen en één vrouw van wie de verhalen in het rapport van 2021 waren opgenomen, en interviewde hen tussen december 2021 en oktober 2022 opnieuw. 

Yusmary

Hun situatie is het afgelopen jaar niet verbeterd en in sommige gevallen zijn verslechterd, zoals dat van Yusmary, die in 2022 vijf maanden in immigratiedetentie zat, of José, die, nadat hij in 2020 en 2021 bijna een jaar vastzat, nog steeds niets had gehoord over zijn asiel verzoek. 

“Ik voel me nog steeds gevangen, ook al zit ik niet meer in de gevangenis. Ik wil niet op Curaçao blijven. Ik wil naar een ander land gaan en daar asiel aanvragen”, zei José.

Ontheemdingscrisis

Meer dan zeven miljoen Venezolanen zijn op de vlucht voor de mensenrechtencrisis in hun land, waardoor het een van de grootste gedwongen ontheemdingscrises ter wereld is. 

Curaçao is een van de bestemmingslanden. Naar schatting leven 17.000 Venezolanen zonder verblijfsdocumenten op het eiland.

Kleine stappen

Amnesty International erkent dat de Curaçaose autoriteiten kleine stappen hebben gezet om de mensenrechtensituatie van Venezolanen die bescherming zoeken, te verbeteren. 

Zo is er in 2019 een beschermingsprocedure opgezet en zijn de interviews verbeterd om internationale beschermingsbehoeften te beoordelen. Maar het is nog steeds moeilijk om toegang te krijgen tot die procedure omdat de Curaçaose autoriteiten de toegang tot informatie en rechtsbijstand niet garanderen, met name voor mensen in vreemdelingenbewaring. 

Bovendien heeft geen enkele persoon bescherming gekregen sinds de invoering van de beschermingsprocedure, aangezien Curaçao van mening is dat Venezolanen geen bescherming nodig hebben en geen risico lopen als ze naar hun land worden teruggestuurd. 

De beschermingsprocedure wordt in de praktijk gebruikt als middel om beschermingsaanvragen af te wijzen, wat zijn doel teniet doet.

Opvangcentra

Er zijn nog steeds geen open opvangcentra voor mensen die bescherming zoeken. Hoewel er nieuwe vreemdelingenbarakken zijn in de SDKK-gevangenis, worden mensen die bescherming zoeken, waaronder kinderen, nog steeds automatisch vastgehouden zonder enige rechterlijke toetsing, in strijd met de internationale mensenrechtenwetgeving. 

Er is sprake van automatische detentie en onmenselijke omstandigheden in de vreemdelingenbarakken. Venezolanen zitten het grootste deel van de dag opgesloten in een cel, zonder recreatieve activiteiten, waardoor mensen worden afgeschrikt om een beschermingsprocedure te starten of door te zetten.

Oproep

“De stappen die de Curaçaose autoriteiten hebben genomen om de mensenrechtensituatie van Venezolanen die bescherming zoeken op Curaçao te verbeteren zijn niet genoeg. Ze zouden hun inspanningen moeten opvoeren en het Koninkrijk der Nederlanden zou dat moeten ondersteunen”, zegt Dagmar Oudshoorn, directeur van Amnesty International Nederland.

Amnesty International roept de Curaçaose autoriteiten op om de rechten van Venezolanen die bescherming zoeken te waarborgen. Autoriteiten moeten een eerlijke en doeltreffende asielprocedure opzetten en ervoor zorgen dat deze voldoet aan internationale normen. 

“Ze moeten dringend een einde maken aan de automatische detentie van mensen die bescherming zoeken, en onmiddellijk stoppen met de detentie van kinderen, aangezien dit nooit in hun belang is. De Nederlandse regering zou de mensenrechtenrisico’s van de steun die zij aan de Curaçaose autoriteiten verlenen, moeten beoordelen en bindende mensenrechtenbenchmarks moeten vaststellen”, aldus Oudshoorn.