Dr. Nagy Bakir moet zich verantwoorden voor de tuchtrechter. Jarenlang zou de Internist vrouwelijke patiënten seksueel hebben misbruikt. Niet voor het eerst, de arts werd in 2003 al eens veroordeeld voor ernstig grensoverschrijdend seksueel gedrag met zijn vrouwelijke patiënten. in Nederland. Zes maanden werd hij geschorst, waarna hij de wijk nam naar Curaçao.

door Dick Drayer

De zaak van nu, tegen de arts van het Advent ziekenhuis had in 2013 al opgepakt moeten worden, maar de verantwoordelijken keken allemaal een andere kant op. Van ziekenhuis tot inspectie en van inspectie tot zelfs minister. Ieder had kennelijk zo zijn eigen agenda. Eén ding is zeker: hun belangen gingen niet samen met de belangen van de vrouwelijke slachtoffers in deze zaak. De medische tuchtrechter kan dát, na ruim vijf jaar, eindelijk rechtzetten; ook al staat volgende week alleen dr. Bakir terecht.

Medische noodzaak

Twee internisten van het Sint Elisabeth Ziekenhuis, Sehos, dienen op 27 december 2013 een klacht in bij de Inspectie Gezondheid tegen collega internist Nagy Bakir. De aard van de klacht is ernstig: de arts zou zich schuldig hebben gemaakt aan seksueel grensoverschrijdend gedrag.

De klacht bevat een groot aantal pagina’s met gedegen onderbouwing, verklaringen van collega’s en slachtoffers. Zo staat daarin te lezen dat er bij sommige patiënten ongewenste omhelzingen waren en er werd zelfs gekust. Maar ook zou Bakir borsten en vagina’s hebben betast tot zelfs penetratie met een vinger in de anus en vagina van patiënten; zonder dat daarvoor een medische noodzaak was. Bovendien meldde een paar patiënten dat hij daarbij een erectie had.

Waarnemend inspecteur

De klacht belandt op het bureau van dr. Joe Alcalá, die vanaf begin 2013 tot en met eind 2014 benoemd was tot interim Inspecteur-Generaal en in klachtzaken ook fungeerde als waarnemend Inspecteur Gezondheidszorg, omdat er lange tijd geen inspecteur aanwezig was.

Mede hierdoor wordt de klacht tegen Bakir niet direct opgepakt. Pas toen eind oktober 2014 een tweede klacht werd ingediend, besloot de interim-inspecteur de klacht te onderzoeken en de slachtoffers te horen. Er volgde om onduidelijke reden geen follow-up op deze gesprekken.

In november 2014 komt er een nieuwe Inspecteur Gezondheidszorg, Gersjom (Gersji) Rodrigues Pereira. Hij moet zich inlezen, waardoor Alcalá de klachtbehandelingen nog onder zich houdt tot eind december. Bakir blijkt een van zijn slachtoffers te stalken, waarna Alcalá de klachtbehandeling overdraagt om voortgezet te worden.

Commissie Martijn

Maar Pereira volgt de zaak niet op. Naar eigen zeggen, omdat hij die niet had overgedragen gekregen van Joe Alcalá. Die uitspraak komt hem later duur te staan en leidt uiteindelijk tot de schorsing van de inspecteur op 10 november 2017.

Pereira zegt pas in augustus 2017 op de hoogte te zijn gebracht van de klacht tegen Bakir, vier jaar na het indienen van de klacht. Een speciale onderzoekscommissie onder leiding van Alba Martijn haalt een dikke streep door die leugen. Bij een audit van het Advent Ziekenhuis begin 2015 blijkt de zaak wel degelijk besproken te zijn, maar Pereira vond het zelf niet nodig om ambtshalve onderzoek te doen en de internist daarover te horen.

Merkwaardig, want tegen zijn medewerkers zegt Pereira, later, dat hij de audit bij het Advent juist had georganiseerd om een aanleiding te hebben om tegen Bakir op te kunnen treden. Die leugen wordt op 22 juni 2018 herhaalt door zijn advocaat die een publicatie van mij over Bakir in het Adventziekenhuis tegen wil houden.

Wie in de geschiedenis duikt ziet dat niet alleen Bakir recidive gedrag vertoond, Ook Pereira heeft een trackrecord. Hij was namelijk voor zijn komst naar Curaçao, directeur van de IJselmeerziekenhuizen en trad niet op toen duidelijk werd dat zijn operatiekamers levensgevaarlijke infectierisico’s liepen. De inspectie schreef toen: ‘Het gaat om een veiligheidsprobleem waarvan de belangrijkste baas van het ziekenhuis, Gersji Rodrigues Pereira, al maanden op de hoogte was. Een ziekenhuisdirecteur die het belang daarvan negeert, diskwalificeert zich.’

Advent

Het Advent heeft wat te stellen met zijn artsen en de (vrouwelijke) patiëntveiligheid. Vier aanwijzingen krijgt het aan zijn broek van de inspectie. De trigger voor een daarvan is een ernstige calamiteit die zich onder de zorg van Bakir heeft voorgedaan en die leidde tot het overlijden van een patiënte, een medewewerker van de Inspectie zelf. Het ziekenhuis acteert defensief op de inspectie en krijgt zelfs een dwangsom om haar oren om wel te acteren. Ook in de grensoverschrijdende zaak, waar Bakir opnieuw een hoofdrol speelt is het optreden van zijn bazen twijfelachtig.

In het auditrapport van 2015 staat op pagina 7 vermeld dat Bakir bij poliklinische werkzaamheden seksuele avances maakt ten opzichte van dames. De directeur van het Advent, Cenaida Panneflek reageert geschokt: ‘you gave us shocking information about dr. Bakir, namely that he has a current record of sexually harassing female patients and that he was even convicted for the dame offence in Holland…’ Kennelijk worden artsen in het Advent niet gescreend. Maar bovenal, mag Bakir gewoon blijven en 900 patiënten – van wie veel vrouwen – mogen maandelijks op zijn spreekuur komen. Hoewel geschokt, volgt er geen nader onderzoek en geen ordemaatregel van het ziekenhuis zelf.

Minister

Minister Suzy Römer van Volksgezondheid krijgt op 1 december 2017 van de nieuwe Inspecteur General, dr. Jan Huurman, officieel te horen dat Pereira een ordemaatregel aan zijn broek heeft gekregen, wegens een vertrouwensbreuk. Zij is dan ook op de hoogte van het dossier Bakir. Huurman vraagt de minister om een ontslagprocedure voor Pereira in gang te zetten.

Omdat die zijn schorsing betwist, stelt minister Römer een onderzoekscommissie in onder leiding van vriendin Alba Martijn. De voormalige ombudsman oordeelt snoeihard: Pereira was al vlak de start van zijn benoeming – in november 2014 – op de hoogte van de klachten over ernstig seksueel grensoverschrijdend gedrag, ingediend door zijn collega-internisten en slachtoffers van dr. Nagy Bakir. Toen Huurman na zijn aantreden wilde weten waarom die klachten niet in behandeling waren genomen, loog Pereira daarover. ‘Liegen tegen een meerdere’, zo oordeelt de commissie, ‘levert voldoende grond voor ontslag op staande voet.’

Minister Suzy Römer is op de hoogte van de ernstige seksueel grensoverschrijdende klachten tegen Bakir en de afwachtende houding van de Inspectie tot aan de komst van Huurman. Zij weigert de conclusies van de commissie Martijn over te nemen, waardoor Pereira nog steeds in functie is en zijn salaris doorbetaald krijgt tot op de dag van vandaag.

Conclusie

Patiënten moeten ervan uit kunnen gaan dat ziekenhuizen hun artsen in de gaten houden; dat toezichthoudende organen, zoals de Inspectie, kordaat optreden. Maar ook mogen ze verwachten dat een minister de juiste maatregelen neemt, zeker als zij zelf een onderzoek instelt en de conclusies daarvan maar voor één uitleg vatbaar zijn.

Deze week staat alleen dr. Nagy Bakir terecht.

-0-0-0-0-

Verantwoording

Dit artikel is onder andere gebaseerd op het verslag van de onderzoekscommissie onder leiding van mr. Alba Martijn van 29 mei 2018. Ter verificatie zijn de leidinggevenden van dr. Nagy Bakir en dr. Gersji Pereira benaderd. Zowel Joe Alcalá voormalig inspecteur-generaal van de Inspectie Volksgezondheid en Suzy Römer, minister van Volksgezondheid hebben op mijn vragen niet gereageerd. Ook Cenaida Panneflek, directeur van het Advent Ziekenhuis heeft niet gereageerd of aangegeven te gaan reageren. Eén chirurg, die aan de basis stond van de klacht tegen dr. Bakir in 2013 heeft mij wel te woord gestaan, maar wenste niet inhoudelijk te reageren.