WILLEMSTAD – De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, Volker Türk, heeft de regeringen van Aruba en Curaçao opgeroepen om de beschermingsrisico’s voor Venezolaanse migranten aan te pakken.

In een op 4 juli gepresenteerde rapport verwijst de functionaris naar de situatie die eind 2022 is ontstaan met de geleidelijke heropening van de grenzen tussen Venezuela en buurlanden, zoals de voormalige Nederlandse Antillen en Colombia.

Türk beweert dat deze beslissing weliswaar een aanzienlijke vooruitgang vertegenwoordigt, die positieve resultaten voor de regio kan opleveren, maar hij voegt eraan toe dat Venezolaanse migranten ‘vaak reizen onder gevaarlijke omstandigheden, en blijven blootgesteld aan mishandeling en schendingen van de mensenrechten aan de grens en op migratieroutes.’

Procentueel

Wat betreft Aruba en Curaçao heeft het R4V-platform, dat humanitaire hulporganisaties samenbrengt, in juni vastgesteld dat 17.000 mensen Venezuela hebben verlaten richting Aruba, en 14.000 naar Curaçao. Hoewel deze cijfers laag zijn in vergelijking met andere landen, vertegenwoordigen Venezolanen in procentuele termen meer dan vijftien procent van de bevolking op deze eilanden.

Dit is de eerste verwijzing die het VN-kantoor maakt naar het Venezolaanse migratieprobleem.

De uitvoerend directeur van het Observatorium van de Venezolaanse Diaspora, Alejandro Oropeza, waarschuwde dat ondanks de heropening, de massa Venezolaanse migranten blootstaat aan schendingen van de mensenrechten, in de mate dat de gastgebieden beperkte middelen hebben op gebieden zoals openbare diensten en banen.

Oropeza stelt dat het gecompliceerder wordt omdat Aruba, Curaçao en zelfs Bonaire lange tijd eilanden waren die grote voordelen ontvingen van de bezoeken van de Venezolanen. 

“Daarna begon er een sluiting voor de mogelijkheden van de Venezolanen daar, wat niet overeenkwam met de bijdragen van de Venezolanen voor de ontwikkeling van deze eilanden”, zei hij.

Volgens Oropeza is bewezen dat migratieprocessen voordelen opleveren voor de gastlanden, aangezien ze meestal betrekking hebben op jonge mensen in productieve leeftijden.

Hij beveelt ‘een regulering van de migratiestatus’ aan voor de Venezolanen die op deze eilanden verblijven, zodat zij uit de informele sector kunnen komen en kunnen deelnemen aan de economie. Dit vereist ook de regulering van de consulaire relaties tussen de eilanden en Venezuela.

Handel eerst

Internationaal expert Félix Arellano waarschuwde dat de heropeningen van de grenzen tussen Venezuela en de eilanden vooral gericht zijn op handelsaspecten. Volgens hem zullen de mechanismen voor het filteren van migranten (zoals visa en politietoezicht) van kracht blijven.

De heropening van de grenzen heeft de handel tussen Venezuela en de eilanden gereactiveerd. “Deze eilanden zullen de controles verhogen, omdat ze de effecten willen vermijden die al gevoeld worden in Colombia, Chili, Ecuador en Peru. Ze zullen alles doen om de aankomst niet gemakkelijk te maken”, benadrukte hij.

Hij wees erop dat landen meestal graag professionele migranten ontvangen, opgeleid in hun land van herkomst, die ‘menselijk kapitaal’ zullen bijdragen.

“Maar wat Latijns-Amerika de afgelopen jaren heeft ervaren, is een diaspora als gevolg van de economische ramp in Venezuela, van een model dat kansen vernietigt. 

En veel mensen zijn geëmigreerd, op zoek naar betere levensomstandigheden. Ik denk niet dat deze eilanden deze sectoren willen ontvangen, omdat hun industriële ontwikkeling zeer beperkt is”, zei hij.