Geschatte leestijd: 6 minuten

Graag vertel ik over mijn ervaringen als geboren en getogen Curaçaoënaar die aan de Universiteit Leiden de studie Geneeskunde succesvol wist af te ronden.

Op mijn 18^e verhuisde ik naar Nederland om aan een droom te beginnen: arts worden. De keuze welke universiteit geschikt zou zijn om deze droom waar te maken was snel gemaakt. Bijna alle artsen die ik toen kende en waar ik naar opkeek hadden in Leiden gestudeerd.

Decentrale selectie

Het begon al spannend, ik viel onder de allereerste lichting die decentraal geselecteerd werd voor de bachelor Geneeskunde aan de Universiteit Leiden. In andere woorden, ik moest de Biomedical Admissions Test (BMAT) afleggen en me door een aantal uitgebreide interviews worstelen. En met succes, na de eerste ronde werd ik als 21^ste op de ranglijst geplaatst uit meer dan 700 deelnemers aan de BMAT.

En dan begint het pas echt

Nadat al je biomedische, natuurkundige, scheikundige, sociale kennis en skills zijn getoetst en voldoende zijn verklaard – de eerste echte berg beklommen is – dan begint het pas echt, de bachelor Geneeskunde.

‘Tijdens de bachelor Geneeskunde leer je o.a. over cellen, weefsels, organen en hoe alles met elkaar verbonden is’

Aan de Universiteit Leiden verloopt de bachelor Geneeskunde zoals aan de meeste Nederlandse universiteiten.
Je leert hoe een cel in elkaar zit en hoe deze functioneert, hoe deze cellen verschillende weefsels vormen, hoe deze weefsels organen of andere functionele eenheden vormen, hoe de onderlinge verbanden zijn tussen deze organen en als laatste wat er allemaal mis kan gaan, ziekte.

En dat was de eerste grote berg

Na drie jaar lang feitjes stampen, kennis verzamelen, soft skills oefenen – hoe vertel je slecht nieuws aan een patiënt? – en minstens 38 tentamens weten te overleven krijg je te horen dat het gelukt is, de bachelor diploma Geneeskunde is binnen. Ik herinner mij nog goed hoe trots ik was toen ik het ‘papiertje’ op mocht halen op het podium, wetende hoeveel (grotendeels letterlijk) bloed, zweet en tranen dat ‘A4’tje’ met mijn naam erop gekost had.

‘Na de bachelor is het tijd om het vak ‘arts’ in de praktijk te gaan leren: de coschappen’

Op naar de volgende fase

De bachelor Geneeskunde is in the pocket en de boekenkennis is kennelijk goed verwerkt. Dan is het tijd om het vak ‘arts’ echt te gaan leren, in de praktijk: de bekende coschappen.

Als de bachelor Geneeskunde aanvoelt als het beklimmen van de Christoffelberg op Curaçao (372m) dan lijken die coschappen vooraf wel op de Kilimanjaro in Tanzania (5895m).

Praktijkstages in het buitenland 

Voordat ik aan mijn coschappen begon had ik al een duidelijke visie. Ik wilde de basis leggen in Nederland en daarna zo veel als mogelijk de praktijkstages in het buitenland lopen, het liefst in het Caribisch gebied. Met wat goed plannen, schuiven, heen en weer mailen en af en toe geduld hebben, lukte dat ook; onderzoek doen en coschappen lopen in Suriname, Curaçao en op Aruba.

‘In Suriname wordt met weinig middelen topzorg geleverd, ook in de jungle’

Coschappen gynaecologie en kindergeneeskunde in Suriname

In Suriname liep ik meer dan een half jaar de coschappen gynaecologie en kindergeneeskunde; in het Academisch Ziekenhuis van Paramaribo, het nabijgelegen Militair Hospitaal en in een afgelegen veldpost in Djumu, diep in het binnenlands junglegebied.

Ik maakte voor het eerst mee hoe een groep zeer gemotiveerde zorgprofessionals topklinische zorg leveren (ook in de jungle) ondanks de afwezigheid van beschikbare middelen. Iets waar je in een Nederlands ziekenhuis eigenlijk nooit bij stilstaat.
De uitdrukking ‘roeien met de riemen die je hebt’ kreeg hier zeker invulling.

Op Curaçao voor onderzoek, coschappen en de covid-pandemie

Toen ik in de eerste helft van 2021 op Curaçao was voor coschappen en een onderzoek (op afstand) naar de effecten van Remdesivir (een antiviraal medicijn) op covid-patiënten in het academisch ziekenhuis in Leiden, luidde de noodklok op Curaçao. Er was een explosieve toename aan covid-besmettingen. De avondklok werd geïntroduceerd, de beschikbare covid-bedden in het ziekenhuis werden fors uitgebreid en de spoedeisende hulp kreeg een indrukwekkende veldtent op de parkeerplaats van het Curaçao Medical Center (CMC).

‘Die vastberaden sfeer in het CMC tijdens de covid-pandemie zal ik nooit vergeten’

Dankzij het stevig optreden van de gezondheidsautoriteiten op het eiland, het zeer harde werken van zorgpersoneel van het CMC en het invliegen van extra (vrijwillige) medici uit het buitenland werd covid de kop ingedrukt en kon de reguliere zorg weer hervat worden. De vastberaden en saamhorige sfeer destijds in het CMC is iets wat ik nooit zal vergeten en mij tot nu toe nog kippenvel kan geven.

Dan ook nog maar coschappen op Aruba

Het einde van mijn coschappen kwam al snel in zicht maar ik had nog een keuzeruimte over voor een extra coschap. Aruba, het geboorte-eiland van mijn moeder, leek me een zeer geschikte plek. Ik heb daar twee maanden meegedraaid in een dermatologie praktijk waarbij ik dagelijks in minstens vier talen gesprekken voerde met patiënten, hun dermatologische klachten in kaart bracht en samen met mijn supervisor de juiste behandeling startte.

‘Op Aruba kregen we na een consult van een dankbare patiënt een kilo verse honing’

Het was een bijzondere ervaring om zo achter de schermen een kijkje te krijgen in de gezondheidszorg van het zustereiland van Curaçao en de vriendelijkheid van de Arubanen te ervaren. In sommige landen geven patiënten aan hun arts een kleinigheidje na een consultatie als blijk van dank, zo kregen wij van een imker een kilo verse Arubaanse honing die we in de lunchpauze natuurlijk gelijk moesten proeven.

De allerlaatste keer coschappen… en dan?

Na Aruba keerde ik terug naar Nederland om mijn allerlaatste coschap te lopen in het Alrijne ziekenhuis in Leiderdorp. Na vier maanden hard en zo efficiënt mogelijk werken wist ik ook dit laatste coschap met succes af te ronden.

En dan ben je ‘opeens’ arts en mag je jezelf dokter Helmich noemen

Het laatste coschap gelopen, het laatste vinkje gezet en dan krijg je een datum wanneer je het volgende ‘A4’tje’ met je naam erop mag komen ophalen.

Dankbaar

Ik heb in de periode van mijn laatste coschap nog vaak gereflecteerd op mijn ervaringen binnen de gezondheidszorg in het Caribisch gebied en in Nederland en alle verschillen tussen ziekenhuizen, patiënten en de zorgmedewerkers. Al snel trok ik de conclusie dat ik voor al deze ervaringen dankbaar ben, ik deze koester en dat ze mij altijd bij zullen blijven. Onze kracht zit in onze diversiteit.

En toen zag je de Everest (8849m) op de horizon, het ‘echte werk’ staat nu voor de boeg, je hebt geleerd hoe arts te worden, nu nog het vak zelfstandig uitvoeren.

Dit blog werd eerder gepubliceerd op UnitedCareCaribbean.com van Stichting WeConnect. UCC maakt onderdeel uit van het bredere doel van WeConnect: studiekeuzevoorlichting en het stimuleren van studiesucces van Caribische jongeren. De site staat helemaal in het teken van zorg & sociale domein. Op de website staan tientallen verhalen, foto’s en filmpjes van Antilliaanse studenten en professionals.