WILLEMSTAD – Veertien politieke partijen hebben zich deze donderdag ingeschreven voor de Statenverkiezingen van 21 maart aanstaande. Eén voor één leverden de partijleiders hun kieslijsten in bij de Electorale Raad in Scharloo, de ene partij met iets meer bombarie dan de ander.

Vooraf had de Electorale Raad, officieel Konseho Supremo Elektoral Korsou, al geïnventariseerd welke partijen zouden deelnemen en door middel van loting de volgorde bepaald waarin de partijen zich mochten melden. De Democratische Partij haakte daags voor het indienen van de lijsten af, enkele andere partijen gingen op het laatste moment een samenwerking aan en uiteindelijk gaven veertien partijen acte de presence. Sommigen maakten er een ware carnavals-jump-up van, zoals MFK met de band One en Tumbakoning Charel ‘Adjatay’ Denisia op een trailer, andere partijen, zoals de éénmanspartij Civil Rights Movement Curaçao, kwamen in alle bescheidenheid met een mapje met de vereiste documenten onder de arm. Weer anderen kozen voor een originelere aanpak: op een trailer van Trabou Pa Korsou stond een mand met groente en in een kooi van pallet-hout een heus babygeitje, om het belang van de Curaçaose landbouwsector te onderstepen.

Elke partij kreeg 25 minuten om te arriveren, haar lijst in te dienen en vervolgens in een apart zaaltje in het kantoor van de Electorale Raad de pers te woord te staan. De planning werd strak nageleefd. Het indienen van de lijsten wordt gezien als een stukje Curaçaose folklore, een traditie die voorheen bij Bevolkingsregister Kranshi in Otrobanda plaatsvond, maar om logistieke redenen dit jaar is verplaatst naar Scharloo. Tijdens deze primeur was de organisatie er ongetwijfeld veel aan gelegen om alles goed te laten verlopen en die missie lijkt geslaagd.

Tijd om nader kennis te maken met partijen die zich hebben ingeschreven:

Movementu Kousa Promé

Movementu Kousa Prome beet om 9 uur het spits af. Giselle Rosalia, maatschappelijk bevlogen in haar eigen wijken Sint Joris en Beurs, heeft het stokje overgenomen van haar vader, partijoprichter René Rosalia, die dit jaar als zesde op hun lijst te vinden is. De partij staat nog altijd voor een sterke ontwikkeling van de Curaçaose identiteit.

Miho Korsou

Nieuwkomers Miho Korsou, van zakenman Gilbert Ricardo die het Marriott Courtyard hotel bij Rif bouwde, mochten aanvankelijk hun lijst niet indienen, omdat de pasfoto van Ricardo ontbrak. Dat euvel bleek binnnen een paar minuten verholpen.

PAR

De grootste oppositiepartij PAR kwam met een flinke aanhang. Op de vraag of verkiezingen tegenwoordig dankzij social media gewonnen worden en of de PAR daar goed partij kan bieden, reageerde partijleider Quincy Girigorie laconiek: “De andere partijen schrijven veel over mij en proberen me zwart te maken. Dus kennelijk doe ik iets goed. Dank aan hen om me die aandacht te geven”.

MAN-PIN

Bij lijstencombinatie MAN-PIN liepen de weduwe en zoon van de vorige maand overleden MAN-oprichter Don Martina mee. Veel vragen gingen over het leiderschap binnen de partij. De ervaren PIN-leider Suzy Camelia-Römer liet er geen twijfel over bestaan. Zij stelt zich met haar ruime staat van dienst gedienstig op naar de nummer 1 van hun lijst, MAN-leider Giselle McWilliam. De body language tussen de twee deed de rest: veel omhelzingen, schouderklopjes en lachen naar elkaar. Vooraf afgesproken of spontaan? De boodschap is duidelijk: Römer en McWilliam kunnen het uitstekend met elkaar vinden en van twee kapiteins op één schip is geen sprake.

Trabou Pa Korsou

Trabou Pa Korsou had zoals gezegd een babygeitje op de trailer staan. De partij van Rennox Calmes nam bij aankomst zoveel tijd om zichzelf te presenteren, dat de regie bij de Electorale Raad geen tijd meer bood voor hun persmoment na inschrijving. Dat de planning strak nageleefd zou worrden, was vooraf bekend.

Union i Progreso

Elvis de Andrade, bekend van zijn felle betogen in Facebook Live-video’s, kwam tijdens eerdere verkiezingsdeelnames van zijn partij Union i Progreso (UP) nooit in de buurt van een zetel, maar is ditmaal zeker van zijn zaak: zijn video’s hadden een paar jaar geleden tien kijkers. Dat is uitgegroeid naar een paar duizend per filmpje. Die consistentie en zichtbaarheid moeten UP aan één of meerdere zetels helpen.

Civil Rights Movement Curaçao

Civil Rights Movement Curaçao is de eenmanspartij van Ringo Harrigan. Hij zet zich in voor rechten van kwetsbaren in onze samenleving, zoals kansen op de arbeidsmarkt voor mindervaliden. De pers vroeg zich af: wat als deze eenmanspartij ineens genoeg stemmen haalt voor twee zetels? Navraag bij de Electorale Raad leert dat die tweede zetel dan als restzetel naar een andere partij gaat.

KEM

De nieuwe lijsttrekker van Partido KEM heet Jason Fullinck. Hij neemt de plek in van Michelangelo ‘Lo’ Martines, die zoals bekend in voorarrest zit voor vermeende drugshandel. KEM is een lijstencombinatie aangegaan met Un Kambio Pa Korsou (UKPK), de partij van Raichel Sint Jacoba, die vier jaar geleden opzien baarde met een zeer jonge kieslijst en op een haar na een zetel misliep. Ook Amado ‘Broertje’ Rojer, die voorheen met partido PAN de kiesdrempel probeerde te halen, heeft zich bij KEM aangesloten.

MDDK

De eerste partij na de lunchpauze was Movementu pa Desaroyo Duradero Korsou (MDDK) van Marulla Chirino, die als ondernemer ooit haar eigen parfumbedrijf en -fabriek op Curaçao opende. Vier jaar geleden heette haar partij nog Awor Ta Basta. Toen haalde ze de kiesdrempel niet. Dit jaar waagt ze een nieuwe kans.

Un Era Nobo Pa Korsou

Nieuwkomers Un Era Nobo Pa Korsou willen met een lijst van twee kandidaten naar de verkiezingen: partijleider Hugh Lopes en nummer twee Romeo Tuur. Ze leggen de nadruk op ‘huntu ku ABO’, oftewel samen met JOU.

MFK

Zij stonden in schril contrast met regeringspartij MFK, die daarna aan de beurt was, uiteraard met de nodige aanhang. Dat er campagnebudget was besteed aan hun presentatie was duidelijk: naast de gebruikelijke t-shirts en petten waren er opvallend veel grote vlaggen te zien bij hun aankomstparade. Als enige had MFK een band ingehuurd om op een trailer het geheel op te luisteren: One, van Dibo Doran, met een gastoptreden van Tumbakoning ‘Adjatay’ Denisia moesten de MFK-aanhang enthousiasmeren. Alle partijprominenten waren aanwezig, behalve Sithree van Heydoorn, die momenteel als minister in het buitenland is. Bij de vorige verkiezingen behaalde MFK 9 van de 21 zetels, voor een deel te danken aan restzetels. Tijdens het persmoment werd voorzichtig door sommige reporters gespeculeerd over een absolute meerderheid van tenminste 11 zetels. Premier en partijleider Gilmar Pisas dagdroomde daarop over doorpakken en het karwei afmaken.

Partido pa Penshonado

Daarna volgde Moses Curiel van Partido pa Penshonado, een eenmanspartij die zonder verdere aanhang haar lijst kwam inleveren. De naam van de partij laat weinig te raden over. Een issue die door meerdere partijen werd aangestipt is het lage AOV-bedrag dat ouderen op Curaçao ontvangen, ver onder het bestaansminimum en ook substantieel minder dan op andere Caribisch Nederlandse eilanden. Op de vraag hoe Curiel mensen wil mobiliseren om de kiesdrempel van 848 stemmen te halen, antwoordt hij simpelweg dat hij ouderen op Curaçao een stem geeft.

Pueblo Soberano

Terwijl de grootste partij MFK nog op straat aan het napraten en – feesten is, staat 50 meter verder de voormalige grootste partij van Curaçao klaar om naar binnen te gaan. Een delegatie van zo’n zeven personen met aan het hoofd partijleider Ben Whiteman, is hoe Pueblo Soberano er anno 2025 bij staat. Twee oudere partijleden tillen een vlag van de partij op en hopen zo de aandacht van enkele MFK-aanhangers te trekken, maar die hebben enkel ook voor hun eigen kandidaten.

PNP

Om 15.40u diende de laatste partij onder gejoel van een aardige groep aanhangers haar kandidatenlijst in: de PNP van Ruthmilda Larmonie-Cecilia regeerde tot vijf maanden geleden samen met MFK, maar de partijen brouilleerden en PNP stapte uit de regering. Sluit PNP een nieuwe samenwerking met MFK op voorhand uit? Nee, luidt het antwoord van Larmonie-Cecilia. “We kijken eerst wat de uitslag wordt. Daarna gaan we ons daarover beraden.”

Voorverkiezingen en restzetels

Van de 14 partijen die zich deze donderdag hebben ingeschreven, hebben er zes momenteel zitting in het parlement: MFK, PAR, MAN-PIN (in de vorm van Partido MAN), PNP, KEM en Trabou Pa Korsou. Zij zijn dankzij hun huidige zetel(s) verzekerd van deelname aan de Statenverkiezingen op 21 maart. De partijen die nu niét in de Staten zitten, moeten eerst tijdens de voorverkiezingen de kiesdrempel zien te halen van 848 stemmen. Op 1 en 2 februari kunnen sympathisanten hun stem uitbrengen op één van de acht partijen die aan de voorverkiezingen meedoen: Kousa Promé, Miho Korsou, UP, Civil Rights Movement, MDDK, Un Era Nobo Pa Korsou, Partido pa Penshonado of Pueblo Soberano. Dat kan bij één van de twaalf stembureaus die op die dagen hun deuren hebben geopend.

Ook als alle partijen die nu geen zitting hebben in de Staten de kiesdrempel halen, doen er minder partijen mee aan de verkiezingen van vier jaar geleden. Toen deed een recordaantal van 15 partijen mee, waarvan er uiteindelijk zes voldoende stemmen kregen voor één of meerdere zetels. De stemmen die naar de overige negen partijen gingen, gingen uiteindelijk verloren waardoor er de nodige restzetels te verdelen waren. De vuistregel is dat bij die berekening de grootste partij doorgaans de meeste restzetels toegewezen krijgt. Dat was vier jaar geleden in het voordeel van de MFK. Over ruim een week weten we hoeveel partijen er dit jaar daadwerkelijk mogen meedoen. Op 21 maart weten we voor wie dat aantal partijen uiteindelijk voordelig of juist nadelig uitpakt. Bereid je in de tussentijd voor op verkiezingscampagnes, waarbij in sommige gevallen alles én meer uit de kast getrokken wordt.