WILLEMSTAD – Na de hevige regenval van afgelopen zaterdag en de daaropvolgende schade is er flinke discussie ontstaan op Curaçao over hoe dergelijke schade in de toekomst voorkomen kan worden. Veel bewoners stellen vragen over de oorzaken van de overstromingen en erosie, wat wijst op een gebrek aan begrip van het afwateringssysteem op het eiland.

Op Curaçao wordt regenwater door natuurlijke geulen, zogenaamde rooien, afgevoerd naar de zee. Dit systeem verdeelt zich langs een lijn die de hoogste punten van het eiland verbindt, van de zuid- naar de noordkust. Aan beide zijden van deze waterscheiding voeren de rooien het regenwater af naar zee. Dit proces leidt vaak tot erosie aan de kust, waarbij het misverstand bestaat dat zee de baaien en inhammen vormt. In werkelijkheid zijn het de rooien die deze landschapselementen creëren.

De rol van dammen in dit natuurlijke afvoersysteem is cruciaal, aangezien zoet water op het eiland schaars is. Historisch gezien bouwde men dammen in de rooien om regenwater vast te houden en te infiltreren in de bodem, wat het grondwaterpeil aanvult. Deze dammen zijn niet alleen essentieel voor waterbehoud, maar ook om overstromingen en erosie te beheersen.

Maar de laatste jaren zijn veel van deze dammen opgeofferd voor bebouwing, wat de natuurlijke afvoer van regenwater belemmert en het risico op schade vergroot. De overgebleven dammen staan hierdoor onder hogere druk, wat de stabiliteit van het systeem in gevaar brengt.

Afgelopen zaterdag werd dit pijnlijk duidelijk toen de dammen het overtollige water niet konden beheren, waardoor gebieden achter de dammen overstroomden. Dit leidde tot de foute aanname dat de dammen waren doorgebroken, terwijl ze simpelweg overweldigd waren door de hoeveelheid neerslag.

De bouw van structuren in de nabijheid van rooien, waarbij onvoldoende rekening wordt gehouden met het afvoeren van overtollig water, is een groeiend probleem. Daarnaast draagt de toenemende verstedelijking, met meer asfalt en beton, bij aan de afname van natuurlijke infiltratie van regenwater in de bodem.

Met de voorspelling dat het klimaat verder opwarmt, wat leidt tot hevigere regenbuien, wordt het nog crucialer om de natuurlijke afwateringssystemen van het eiland te beschermen en te herstellen. Dit vraagt om een grondige herziening van zowel de bestaande als de geplande bebouwing.

Ir. Paul Stokkermans, expert in landbouwingeniering en voormalig directeur van Carmabi, benadrukt de noodzaak voor een uitgebreide aanpak om de weerbaarheid van Curaçao tegen watergerelateerde schade te vergroten. Dit omvat niet alleen het onderhoud en herstel van dammen, maar ook een kritische beoordeling van de impact van menselijke activiteit op het natuurlijke afwateringssysteem.

Als de wetten van de natuur blijven worden genegeerd, waarschuwt Stokkermans, zullen de problemen alleen maar toenemen.