O wat was Curaçao boos op Nederland, meer specifiek op journalist Ewout Genemans die voor RTL 5 een documentaire maakte over ‘de duistere kant van Curaçao‘. Het volk was boos, omdat de lichte kant van Curaçao niet aan bod kwam. Dat vinden we hier namelijk ‘logisch’ als je kritiek hebt. Het slaat de plank alleen jammerlijk mis. Alsof je in een documentaire over criminaliteit op de Amsterdamse Wallen ook het Leger des Heils meeneemt die een straat verder op voedselpakketten uitdeelt. Maar niet alleen het volk van Curaçao was boos, vooral de autoriteiten waren boos omdat ze misleid waren door Ewout.

De KPC, de politie van Curaçao liet in een officiële reactie weten de documentaire ‘met teleurstelling en afkeuring‘ te hebben gezien. De film zou gemaakt zijn onder andere voorwendselen en Genemans zou hebben beloofd om voor uitzending de documentaire nog aan de politie te laten zien.

De boosheid is zelfs zo groot, dat de politie laat onderzoeken of er juridische stappen tegen de programmamaker kunnen worden ondernomen.

Daar zullen we niets meer van horen, voorspel ik u. Want wat er allemaal fout zou zijn gegaan is vooral de schuld van de Curaçaose politie zelf. Hun reactie is er één van damage control om vooral lokaal gezichtsverlies te voorkomen.

Lachwekkend

Helemaal lachwekkend is de reactie van de voormalige minister van Justitie, Quincy Girigorie die met een lading jij-bakken vooral zijn bedenkelijk niveau van debatteren laat zien: “Als RTL mij toestemming vraagt om de criminaliteit op Curaçao te filmen, dan zou ik hen gevraagd hebben de criminaliteit in de Rotterdams haven te filmen, die is namelijk nog groter.”

De media moet volgens de beste man stoppen met hun hypocrisie en wijst vooral de vinger om hun eigen smeerboel te verhullen. Ik wist niet dat RTL5 of welke media dan ook in de Rotterdamse haven betrokken is bij criminele activiteiten, maar dat zal Girigorie wel niet bedoeld hebben. Over onderscheid tussen nationaliteit en onafhankelijke journalistiek gesproken.

Kolder

Terug naar de Curaçaose politie die – wellicht onbedoeld – een enorme flater begaat bij de totstandkoming van Ewouts film.

Imro Zwerwer, de politiewoordvoerder op het eiland neemt in de media ownership van het probleem. Hij zegt dat de politie toestemming heeft gegeven om Ewout te laten filmen. Maar die zou hem hebben misleid.

Dat is uiteraard je reinste kolder. Vraag is namelijk allereerst of de KPC een beleid heeft vastgesteld hoe om te gaan met verzoeken zoals die van Ewout. En als dat beleid bestaat, waar is dat beleid dan opgesteld zodat het gedeeld kan worden met publiek en pers? Documenten, waarin de overeenkomst tussen Ewout en de politie is vastgelegd.

Ik weet dat die documenten niet bestaan. Er is nergens vastgelegd wat Ewout wel en niet mag filmen, hoe hij te werk moet gaan. Welke voorwaarden de KPC stelt en hoe de aansprakelijkheid is geregeld. “Want je wordt meegenomen in de hitte van de donkere kant en er zou zomaar wat met je kunnen gebeuren”, zei een agent in Sint Maarten eens tegen mij.

Toen ik in de nadagen van orkaan Irma op nachtdienst meeging met de politie daar, moest ik gewoon een verklaring ondertekenen en een kogelvrijvest aan. Ewout liep in een T-shirt en heeft geen enkele pen in zijn hand gehad om te tekenen.

Omdat er geen documenten of beschreven procedures bestaan heeft korpsleiding eigenlijk de hele gang van zaken aan het oordeel van Zwerwer overgelaten. Dat had hij niet moeten willen.

Toestemming

Zwerwer geeft vervolgens aan dat hij gaandeweg de productie zijn toestemming heeft ingetrokken. Maar als je je toestemming intrekt dan heb je ook de verplichting ingetrokken die Ewout had om vooraf het resultaat te tonen voordat de uitzending on air ging. Het verwijt van de politie snijdt dan ook geen hout.

Dus de vraag wordt: heb je Ewout ooit verboden om het materiaal dat al verzameld was te gebruiken. Ik geef je het antwoord bij gebrek aan procedurele documentatie: Nee, dat hebben we niet gedaan. Want je hebt geen beleid en je hebt geen juridische documentatie om dat te doen.

Met andere woorden: wat het KPC laat zien is een disorganisatie op hoog niveau. Niet Zwerwer heeft gefaald, maar de hele organisatie, inclusief de minister van Justitie.

Van stal

Ewout ziet binnen twee uur tijd dat er een aantal vuurwapens in beslag wordt genomen. Als ik de jaarcijfers van in beslaggenomen vuurwapens dit jaar bekijk en ik pak de twee dagen, dat Ewout filmt, dan kan dat in ieder geval geen statistische reflectie van de werkelijkheid zijn. Teveel wapens in twee dagen filmen.

Dus wat is er gebeurd? Ik verklap het vast voor u: De politie heeft de twee beste renpaarden van stal gehaald om met Ewout op stap te gaan. Agenten die weten wat er gebeurt op straat. Hoe de beleving is en waar je die wapens aantreft.

Je vraagt je af waarom de politie dit niet elke dag doet, ook buiten RTL-televisieprogramma’s om. Nu zien we een vertekend beeld. Mooi, maar niet de realiteit. Dat kun je Ewout niet aanrekenen, meneer Girigorie, daarvoor moet je bij de KPC zijn.

Scene

Bovendien toon je ook nog eens zaken die vanuit opsporingsperspectief absoluut fout zijn. Die echt niet kunnen. Voor de kijker misschien niet te zien, maar voor het geoefende (justitiële) oog wel.

Zoals de scene waarbij één politieagent iemand uit de auto haalt. De andere agent staat met zijn rug naar de controle en praat met Ewout. Vervolgens schreeuwt de collega dat er een vuurwapen is. En wat doe je? Je draait je om en gooit die vent op de grond. Je gaat dus een agressieve aanhouding uitvoeren, voor de camera, terwijl dat niet nodig is. Agenten met wie ik deze beelden deelde, zeggen dat dit een gebrek toont aan professioneel politiegedrag. Er werd zelfs gezegd: “Dit moet in scene zijn gezet. Acteren daarin zijn we heel goed.”

Nog problematische is de scene daarna, waar de politie iemand aanhoudt met een verkoopvoorraad van harddrugs, cocaïne. In het volgende shot komen we de dealer weer tegen en dan blijkt dat de beste man drie uur heeft vastgezeten en weer op vrije voeten is.

Dat betekent dat de politie een aanhouding heeft verricht voor de camera, in het bijzijn van de filmploeg en dat er vervolgens geen proces verbaal is gemaakt of niet goed is verzorgd, waardoor een hulpofficier de aanhouding niet kan toetsen en de man weer moet laten gaan. De politie van Curaçao toont onbewust aan – voor de kenner – dat ze incompetent is. Of is dit ook in scene gezet en is er niet bij nagedacht? Nog erger…

Zanzibar

Helemaal lachwekkend wordt het bij Zanzibar, op Jan Thiel. Een jong ventje, die zichzelf verheven heeft tot security guard, kletst onzin uit alsof het gedrukt staat. Over bevoegdheden die hij en zijn vriendjes menen te hebben. Ze laten vervolgens wapens zien op een zeer onveilige manier. Daarna gaat hij provocerend optreden, wat meteen uitloopt op een vechtpartij.

Daarop schreeuwt hij: ‘keda para, si no, mi ta tira’. Met andere woorden hij dreigt een vuurwapen te gaan gebruiken in een situatie die hij zelf heeft uitgelokt. Een beveiliger!

Marnix college

Een vastlegging van een aaneenschakeling van illegale gebeurtenissen die ontstonden omdat de regievoering van de politie niet goed was. Waar zagen we dat ook eerder?

Bij het Marnix College, weet u nog. Waar de politie de regie legt in handen van burgerpartners en de individuele politieman de beoordeling laat. Omdat je als politieleiding geen beleid voert.

Makamba

Vandaag komt de politie met een reflectie over missie en visie van het KPC. Misschien dat ze hun motto ‘Sirbi en Protega’ gaan vertalen in missie, visie en beleid. Voor de volgende makamba die de duistere kant van Curaçao wil laten zien.