WILLEMSTAD –  De 3^e seminar Opsporing & Rechtshandhaving E-gaming met als thema ‘Trustkantoren, vergunninghouders & case study 1.0​’​, was een zeer boeiende, maar ook een bijeenkomst die een beeld gaf van een schokkende situatie.

Met behulp van de Curaçaose trustsector hebben fout willende subjecten bijna ongelimiteerde mogelijkheden om hun vermogensbestandsdelen te verplaatsen en als zodanig te verhullen, waarbij zich schijnbare rechtvaardigheidsgronden zich lijkt voor te doen bij de betalingstransacties. De verhulling van de oorspronkelijke herkomst, zeg maar de criminele activiteiten, is nog verder toegenomen ten gevolge van de snel toegenomen IT-ontwikkelingen, zoals met crypto blockchain technologie.

Dit in combinatie met de complex UBO (ultimate beneficial owners) constructie waarbij de identiteit van de direct betrokkenen wordt geanonimiseerd creëert voor criminele groeperingen bij ongelimiteerde mogelijkheden om via de trustsector met een zeer laag strafrechtelijk risico hun criminele vermogensbestandsdelen te verplaatsen naar andere (rechts)personen, waardoor er een schijnbare rechtvaardigheidsgrond ontstaat en wat je met één woord kunt samenvatten: witwassen. 

In de E-gaming sector bewegen zich allerlei subjecten, die ieder met hun eigen doel deelnemer aan dit fenomeen. Laten we maar beginnen met de ondernemer, die het als een spannend en lucratief spel ziet om mensen een gokje te laten wagen en daar zelf een leuke boterham eraan overhoudt.
Maar het kunnen net zo goed ondernemers zijn, die erop uit zijn om op wederrechtelijke wijze met grote stappen snel thuis willen komen, zeg maar met illegaal gokken, witwassen, belastingfraude en oplichting van spelers.

Daarom moet er een kansspel autoriteit zijn, die aan de hand van vastgestelde wettelijke regelgeving, toezicht moet houden op de online gaming sector om daarmee zowel de exploitant als de speler te beschermen.
Daarnaast heb je allerlei andere subjecten, die zich ogenschijnlijk met online gaming bezighouden, maar feitelijk hele andere en onderliggende motieven hebben.
De sprekers van dit seminar hebben hun licht op de verschillende werkwijzen van deze subjecten doen laten schijnen vanuit hun eigen onderzoek en ervaringen. 

Samenvatting gastsprekers

Drs. Mr. Arend de Winter, advocaat & curator De Winter Law
Deze eerste spreker gaf een duidelijke uitleg over de aansprakelijkheid op (rechts)personen na een uitgesproken faillissement. Een curator heeft na rechterlijke uitspraak tot een faillissement een ruime bevoegdheid tot het opleggen van beslag op vermogensbestandsdelen. Die bestanddelen mogen dan worden verkocht, waarvan de opbrengst wordt verdeeld onder de schuldeisers. Wanneer er sprake is geweest van wanbeleid of grove nalatigheid, kunnen rechtspersonen en ook natuurlijke personen, die een bestuurlijke rol hebben gespeeld, hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld. Met die uitleg trok De Winter zijn verhaal door naar zijn uitvoering en ervaringen van faillissementen uit de Curaçaose online gaming industrie. Daaruit bleek dat de hoofdelijke aansprakelijkheid niet alleen bleef beperkt tot de online casino exploitant, maar ook werd doorgetrokken naar de trusthouder, waar ondernemende exploitant was ondergebracht. De besturende trust kan niet achterover leunen en de onder zijn vleugels opererende exploitant maar zijn gang kan laten gaan. Wanneer bij de failliet verklaarde casino exploitant geen- of onvoldoende boedel te vinden is dan kan ook de trustdirecteur aan de beurt komen. Daarover zijn al rechterlijke uitspraken geweest. In geen van die 5 faillissementen werd door trustkantoren blijk te geven van verantwoordelijkheidsbesef en daadwerkelijk toezicht op administratie en operaties. Een ander verontrustend fenomeen bleek dat failliete casino’s ook gewoon doorgaan en zelfs hun business verder uitbreiden zonder zich iets aan te trekken van rechterlijke vonnissen en de curator van de failliet en dat de verantwoordelijke trustkantoren en ‘masterlicentiehouders’ daar ook gewoon aan meewerken. Tot slot gaf mr. De Winter aan dat hij na bestudering van de nieuwe conceptwetgeving het feitelijk nog veel moeilijker werd trustkantoren en exploitanten aansprakelijk te houden bij faillissementen.

David Davidson & Remy Koens, onderzoeksjournalisten Follow The Money
Beide gastsprekers zijn al enkele jaren bezig met onderzoeken van naar de geldstromen binnen de online gokwereld op Curaçao en de wijze waarop dat geschiedt. Zij deden dat aanvankelijk in samenwerking met andere onderzoeksjournalisten van Argos, Investico en de Groene Amsterdammer. Nog voordat zij daarover enig publiciteit wilden gaan geven, werden zij al door een zogenoemde ‘masterlicentie houder’ via een kort geding voor de rechter gedaagd voor een publicatieverbod. Volgens de masterlicentiehouder zou publicatie, dat uitsluitend gebaseerd zou zijn op roddels en verhalen, ‘de sector’ schade aan doen. Een dergelijk preventief publicatie verbod hadden de journalisten nog nooit eerder meegemaakt en het gaf hen nog meer motivatie om diepgaand onderzoek te doen in deze online gaming industrie. Het verzochte publicatie verbod in het kortgeding werd overigens door de rechter afgewezen. 

Onderzoek leerde de journalisten dat je voor een all-inclusive bedrag van $ 5.000 via een Curaçaose trustmaatschappij een online casino kon oprichten, dus compleet met vergunning. Dit aanbod ging wereldwijd als zoete broodjes over de toonbank. Toezicht was er niet. 

Om meer inzicht te krijgen over de omvang van het aantal online casino’s heeft FTM i.s.m. VIXIO gambling compliance, een soort wereldwijd compliance vereniging van wereldwijde goksites, een analyse uitgevoerd. Volgens VIXIO waren in 2020 zo’n 150.000 ongewenste goksites in de lucht dat inmiddels met een getal van 90.000 is uitgegroeid tot 240.000. Volgens analyse in 2020 waren daarvan 12- tot 15.000 Curaçaose goksites. Dat bleek uit onderzoek via het online platform Opencorporates. 

De onlangs failliet verklaarde Curaçaos-Russische 1xCorp N.V., beter bekend als 1xBet viel daar ook onder, maar gaat intussen onder een andere namen en vrolijk verder via een ander trustkantoor en brievenbusfirma onder dezelfde ‘masterlicentiehouder’. Een van die vele 1xBet broertjes is ook het anonieme online casino 1xBit. Via 1xBit kan worden gegokt met cryptocurrency. Via de goksite 1xBit kan je een gokster cryptorekening openen. Via die cryptorekening wordt het geplaatste bedrag een blockchain van honderden andere rekeningen doorgesluisd naar een wallet. U begrijpt wel dat het KYC (know your customer) onderzoek naar de UBO een zeer complexe zaak is, waarop het witwasrisico in deze sector nog eens extra wordt versterkt. Bij 1xBit bleek de afgelopen 2 jaar via tenminste van 1 wallets 4,6 miljard euro te zijn verwerkt, die vervolgens met een verboden witwassoftware werd versluierd zodat de herkomst niet meer is te achterhalen. De vraag die ook opkwam was of 1xBit wel daadwerkelijk zoveel geld heeft omgezet uit opbrengsten van spelers of dat er andere geldstromen in mee werden genomen. Kortom, de witwasrisico’s van Curaçaose goksites die nagenoeg allemaal worden bestuurd door Curaçaose trustkantoren is ronduit alarmerend. Versluiering achter de schermen van de trustsector is volop mogelijk.

Verder gaven de Follow The Money onderzoeksjournalisten een toelichting over de reputatieschade die Curaçao, maar vooral ook Nederland, thans ondervindt. President Zelensky van Oekraïne heeft onlangs aan acht op Curaçao gevestigde online gokbedrijven sancties opgelegd, vanwege hun banden met Rusland. Wereldwijd worden daarover lastige vragen gesteld aan de Nederlandse overheid.

Tot slot gaven beide journalisten na vragen over de 12.000 Curaçaose goksites duidelijk aan dat aantal alleen Curaçaose Curaçaose online casino’s betrof en dat het werkelijke aantal Curaçaose goksites vermoedelijk veel groter kan zijn en dat het gaat over cijfers van een 1,5 jaar geleden en dat het totaal aantal Curaçaose websites inmiddels met 90.000 is gegroeid en daarmee vermoedelijk ook het aantal Curaçaose sites zal zijn toegenomen.

Tijdens het debat na de gastsprekers kwam een belangrijke vraag over de Curaçaose banksector aan bod die de trustsector niet wilde faciliteren en wat hieraan te doen. Panellid Nardy Cramm van Knipselkrant Curaçao gaf aan dat het jammer was dat de media zwijgt over het ontstaan van de correspondentbankenprobleem maar dat de basis daarvan zeer waarschijnlijk het gevolg waren van het illegaal aanbod van Curaçaose goksites in de USA vanaf 2006 en dat de Curaçaose casino’s ondanks dat verbod de Amerikaanse markt bleven targetten, waarop diverse exploitanten en betalingsdienstverleners door de targets Departement of Justice strafrechtelijk werden veroordeeld. Cramm was van mening dat het correspondentbank probleem pas kan wordt opgelost als de trustsector geen illegale kansspel aanbod aan andere landen faciliteert.