WILLEMSTAD – De Caribische eilanden zien sinds 2017, het jaar waarin de ministersplaatsen voor geneeskundestudies in Nederland werden afgeschaft, een significante daling in het aantal studenten dat geneeskunde studeert. Deze plaatsen boden aan tien studenten van de eilanden de mogelijkheid om een medische opleiding op HBO- of universitair niveau in Nederland te volgen. De bekende epidemioloog Izzy Gerstenbluth noemt in een artikel van Caribisch Netwerk meerdere oorzaken voor de daling.

Ministersplaatsen in de context van de studie geneeskunde in Nederland verwijzen naar een speciaal quotum van studieplaatsen die door de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap worden toegekend. Deze plaatsen zijn bedoeld voor kandidaten die om bijzondere redenen een voorkeursbehandeling krijgen bij de toelating tot de studie geneeskunde.

Volgens Gerstenbluth is een van de belangrijkste redenen voor de afname het gebrek aan duidelijke planningsstrategieën voor de gezondheidszorg op de eilanden. “We moeten precies weten wat de behoefte is op het eiland. Dit vereist data-analyse en vertaling naar overheidsbeleid,” stelt Gerstenbluth. Hij benadrukt ook het belang van generalisten in de medische sector op de eilanden, in tegenstelling tot de neiging van professionals om zich verder te specialiseren.

Toekomst 

De herinvoering van ministersplaatsen wordt door velen gezien als een mogelijke oplossing om het aantal medische studenten van de eilanden te verhogen. Gevolmachtigde ministers van de eilanden benadrukken het belang van dergelijke plaatsen, maar willen ook de garantie dat de studenten na hun studie terugkeren naar de eilanden.

Naomi Juliana is al afgestudeerd arts. “Ik kon niet gelijk geneeskunde studeren”, zegt Juliana die van Curaçao komt. “Ik hoop dat de ministersplaatsen weer terugkomen.” Tumaini Pinedo komt ook van Curaçao en is tweedejaars biomedische wetenschappen in Maastricht. Ze is kritisch. “Soms kunnen ook studenten met een zesje toegelaten worden voor een medische studie,” vindt ze.

Jayrón Heemstadt is van Aruba en werkt als verpleegkundige. Hij is positief over de ministersplaatsen die tijdens zijn studie nog bestonden. “Het heeft mij persoonlijk heel erg goed geholpen.”

Gerstenbluth ziet zowel voor- als nadelen in de herinvoering van ministersplaatsen en benadrukt dat duidelijk moet zijn wat er nodig is op de eilanden. “Van een overheid mag je verwachten dat ze weten welke mensen opgeleid moeten worden,” concludeert hij.