WILLEMSTAD – Sinds de start van het Landspakket Curaçao zijn er belangrijke stappen gezet om het belastingstelsel te hervormen, maar veel projecten bevinden zich nog in de voorbereidingsfase en concrete resultaten blijven uit. Dat blijkt uit een analyse van de Uitvoeringsrapportage Landspakket Curaçao. De uitdagingen zijn groot: het belastingstelsel moet vereenvoudigd worden, de naleving moet verbeteren en belastingontwijking en -ontduiking moeten worden aangepakt.

De landspakketten zijn ontstaan als onderdeel van het akkoord tussen Nederland en de Caribische landen binnen het Koninkrijk, tijdens de COVID-19-pandemie in 2020. Door de economische impact van de pandemie raakten de eilanden financieel in zwaar weer en vroegen zij om steun vanuit Nederland.

In ruil voor deze financiële steun werden hervormingsmaatregelen voorgesteld, gericht op het versterken van de economie, overheid en publieke sector. Deze maatregelen werden gebundeld in zogenoemde ‘landspakketten’ en uitgevoerd onder toezicht van de Tijdelijke Werkorganisatie (TWO), die de voortgang monitort en ondersteunt.

Eerlijker

Een van de belangrijkste doelen is een eenvoudiger en eerlijker belastingstelsel dat beter uitvoerbaar en handhaafbaar is. Hoewel er in 2023 een ‘Veegwet’ met correcties en reparaties is aangenomen en er een aantal quick wins uit een eerder plan van aanpak zijn uitgevoerd, bevindt het hervormingsplan zich nog grotendeels in de conceptfase. De definitieve plannen worden pas in het eerste kwartaal van 2025 verwacht.

De Veegwet op Curaçao is een verzamelwet die bedoeld is om diverse juridische en technische correcties door te voeren in bestaande wetgeving. De naam “veegwet” verwijst naar het feit dat de wet meerdere kleine aanpassingen in één keer “bij elkaar veegt”. Dit kan gaan om het corrigeren van onduidelijkheden, fouten of inconsistenties in wetsteksten en regelgeving die eerder zijn aangenomen.

De veegwet wordt toegepast om efficiënt wijzigingen door te voeren in fiscale wetgeving zonder dat voor elk afzonderlijk detail een aparte wetswijzigingsprocedure nodig is.

Doorrekenen

De overheid werkt ook aan het ontwikkelen van macro-economische modellen om belastingwijzigingen beter te kunnen doorrekenen. Op dit moment zijn er echter nog geen concrete activiteiten op dit gebied gestart. De noodzakelijke expertise en capaciteit binnen de afdeling Fiscale Zaken moeten nog worden opgebouwd.

Op het gebied van internationale compliance zijn wel stappen gezet. Er is een taakgroep Internationale Compliance ingesteld, en de belastingregeling tussen Nederland en Curaçao is door beide parlementen goedgekeurd. Hiermee komt Curaçao dichter bij het voldoen aan de Europese en OESO-standaarden. De volledige implementatie van deze standaarden staat gepland voor 2025.

Belastingdienst

Daarnaast wordt gewerkt aan het verbeteren van de Belastingdienst zelf. De eerste fase van een hervormingsplan voor de dienst is uitgevoerd en richt zich voornamelijk op het ontwerpen en formaliseren van een nieuwe organisatiestructuur. Toch kampt de dienst met onderbezetting en verouderde processen, wat zorgt voor vertraging in de verdere uitvoering. De implementatie van het verbeterplan voor de Ontvanger loopt volgens schema, maar zal pas in het derde kwartaal van 2025 worden afgerond.

De modernisering van de Douane laat eveneens op zich wachten. Hoewel een nulmeting is voltooid, zijn verdere stappen vertraagd. De verwachting is dat de douanedienst pas eind 2026 volledig gemoderniseerd zal zijn.

Hoewel de initiatieven voor belastinghervormingen in gang zijn gezet, blijft de daadwerkelijke uitvoering achter. Het gebrek aan capaciteit, expertise en de complexiteit van het hervormingsproces zorgen voor vertragingen.