Door René Zwart©

Den Haag – De rechtshandhaving in de Caribische delen van het Koninkrijk is als gevolg van een tekort aan budget niet zoals het zou moeten.

Dat valt op te maken uit de gezamenlijke reactie van de regeringen van Curaçao, Aruba, Sint Maarten en Nederland op de aanbevelingen van een gemengde commissie die de rijkswetten heeft geëvalueerd die betrekking hebben op het openbaar ministerie, de politie en de rechtspraak. De commissie raadt de landen aan te onderzoeken of het in 2010 bij de totstandkoming van de wetten vastgestelde budget voldoende is. Met de toevoeging dat aan de uitkomsten van dat onderzoek ‘door de landen consequenties zouden moeten worden verbonden’ geeft de commissie aan zelf van mening te zijn dat er geld bij moet.

Uit de reactie van de landen blijkt echter dat deze nu al moeite hebben hun afgesproken aandeel in de kosten bij te dragen: ,,Alle vier de landen dienen zorg te dragen voor tijdige en volledige financiering van hun instellingen. Het is echter niet altijd voor alle landen mogelijk gebleken tijdig afdoende middelen ter beschikking te (kunnen) stellen voor het adequaat functioneren van de justitiële instellingen.” Dat kan verklaren waarom niet wordt ingegaan op de aanbeveling te onderzoeken hoe veel geld er werkelijk nodig is voor een betere rechtshandhaving.

Niet alleen voor de opsporing van misdrijven schiet het budget tekort, ook voor het berechten van de verdachten is te weinig geld: ,,De jaarlijkse vergoeding voor megazaken blijkt te laag en dient te worden bijgesteld”, aldus de evaluatiecommissie. Het kosten van megazaken is in 2015 door de ministers van Justitie van de vier landen geraamd op wat zij noemen een toen reëel geacht niveau. ,,Nadien is bij enkele zittingen van megazaken gebleken dat het budget niet toereikend was”, wordt nu erkend.

De bereidheid om het budget te verhogen lijkt echter gering: ,,Het Hof dient extra kosten in beginsel op te vangen binnen de eigen begroting. Het Hof wordt daarbij opgeroepen tijdig aan te geven wanneer uitputting van het budget voor megazaken nadert zodat in incidentele gevallen het betreffende land waarin de zitting plaats heeft een extra financiële bijdrage kan leveren.”

Of dat ook zal gebeuren is maar zeer de vraag want er moet, zo wordt in de gezamenlijke reactie benadrukt, rekening worden gehouden met ‘de budgettaire krapte’ in de Koninkrijkslanden. Het Gemeenschappelijk Hof van Justitie wordt dan ook verzocht er voor te zorgen dat de uitgaven ,,meer in de pas lopen met de sobere begrotingen van de landen.”

Het gebrek aan budget zou er de oorzaak van zijn dat destijds is afgezien van de vervolging van Francesco Corallo voor het omkopen van toenmalig minister-president Gerrit Schotte. De aan de Siciliaanse maffia gelieerde casinobaas werd in het proces tegen de premier officieel als verdachte aangemerkt. De op Sint Maarten residerende Corallo werd pas opgepakt nadat Italië om zijn uitlevering had gevraagd.