Als een dief in de nacht is de Arubaanse premier, Evelyn Wever-Croes, woensdagmiddag via Curaçao naar Nederland afgereisd om de Rijksministerraad van vrijdag bij te wonen. Stiekem, want ze heeft de Staten niet ingelicht. Kon ook niet want haar partijgenoot en fractielid Edgard Vrolijk zei in de ochtend nog dat de premier niet meedoet, in deze moderne tijd, aan shows om naar Nederland af te reizen. Het kan verkeren.

Opinie | Dick Drayer

Op de agenda in Nederland: Aruba dat aanschuift aan de COHO-tafel, waar Curaçao een week geleden al een politiek akkoord sloot voor de instelling van een Caribisch Orgaan voor Hervorming en Ontwikkeling, kortweg de ‘entiteit’ zoals deze sinds juli wordt genoemd. Cojones had Curaçao, zei staatssecretaris Knops voorafgaand aan de ondertekening. En nu heeft Evelyn het kennelijk ook, ballen. 

Maandagmiddag kreeg de premier haar coalitiepartners zover om voorover en zijwaarts, als een knipmes, te buigen, zodat Evelyn eindelijk het groene licht heeft om de onderhandelingen met Nederland af te ronden… whatever that may be. 

Volgens de premier is Aruba klaar om te ondertekenen; volgens staatssecretaris Knops is het pas af als het af is. De zoveelste tegenstelling tussen de bewindslieden aan beide kanten van de plas. 

Bereiken

In haar persconferentie op maandagochtend gaf ze aan veel te hebben bereikt, maar feitelijk ook heel weinig sinds juli. Wat zij met betrekking tot de COHO heeft ‘bereikt’ was een paar weken terug op Curacao al bekend en dat sloot bijna naadloos aan bij de concept-rijkswet en de respectievelijke landenpakketten die Nederland in juli had gepresenteerd. 

De vraag is daarom gerechtvaardigd waarom Evelyn dit akkoord zo lang voor zich heeft uitgeschoven. Een raadsel voor iedereen en ook een duur raadsel, want Aruba is een lening aangegaan op de lokale markt van 400 miljoen florin met marktrente omdat er toch geld moest komen voor de ambtenarensalarissen. Knops had het op de plankc liggen tegen 0 procent. 

Bij Aruba is er sprake van een bijkomende factor: het financieel toezicht van Rijkswege. Vijf jaar geleden stond de MEP aan het roer van gewelddadige demonstraties bij het parlement voor de invoering van een Landsverordening(!) om het financieel toezicht te regelen.

In tegenstelling tot oud-premier Eman heeft Wever-Croes niet te maken met één aanwijzing bij Koninklijk Besluit, maar met liefst twee rijkswetten en een of meerdere onderlinge regelingen.

Ik heb de afgelopen drie jaren meermalen hierover geschreven en ben zelf besmeurd door onder andere de voorzitter van de MEP-fractie in de Staten.

Tenenkrommend

Maar alle mooie beloftes, toezeggingen en verhalen over integriteit ten spijt, Het is nu echt zichtbaar dat de Keizer geen Kleren aan heeft. Nog afgezien van vele mensen en groepen tot aan Kamerleden toe, wordt de naakte waarheid meer en meer zichtbaar.

Druk was het zeker in de zomer en nazomermaanden in politiek Oranjestad, al was dat wellicht niet met de kwestie Nederland. De verhalen van corruptie en vriendjespolitiek rond de MEP nemen onderzoekswaardige vormen aan: de benoeming van familieleden in sleutelposities en de facturering van haar vaders advocatenpraktijk voor juridische bijstand aan de overheid krommen zelfs de tenen in MEP-kringen.

Rustiger werd het ook niet na het geforceerd aftreden van oud-inframinister Marisol Lopez Tromp en het achteraf intrekken van een motie van wantrouwen tegen haar. Lopez Tromp bracht allerlei praktijken aan het licht die de integriteit van het kabinet Wever-Croes in het geding bracht. Zeker omdat de premier op te hoogte was en speelde Oost-Indisch doof en blind speelde.

Goed nieuwsshow

Evelyn had het druk, jawel, maar niet met het op rails zetten van het Land, dat als zwaarst was getroffen door de coronacrisis. Zij was afgelopen maanden vooral bezig om haar goed-nieuwshow ten gehore te brengen: het oppompen van luchtkastelen voor de herstart van de raffinaderij en het beslechten van interne vetes binnen haar coalitie. En allemaal met maar één doel op het oog: de eindstreep te halen!

Nu is de premier in Den Haag ontboden om aan te schuiven in de Trêveszaal. Wat ze te horen krijgt, weten we pas na afloop en welke overeenkomst ze mag sluiten, eveneens. Het zal pijnlijk zijn voor haar, als nicht van Betico Croes – een van de stichters van de Arubaanse status aparte – om een flink stuk van de autonomie in te moeten leveren.

MEP-parlementariërs zeiden in juli – en de daaropvolgende maanden – Nederland aan te zullen klagen – tot op het hoogste internationale niveau – voor de bejegening van het moederland. Over our dead body, klonk het. Zij zouden als rasechte Arubanen nooit voor Nederland zwichten: de eisen waren onacceptabel en disproportioneel.

Maar begin deze week zongen zij een paar toontjes lager. De windhanen draaiden 180 graden in een poging te snakken naar de felbegeerde rust. Het besef kwam dat het aan de macht blijven tot het najaar 2021 weleens een ijdele droom zou kunnen worden. Beter was het om aan te blijven om zo het resultaat van de ingestelde onderzoeken naar integriteit zoveel mogelijk te kunnen beïnvloeden. Principes, Arubaanse trots en Betico Croes capituleerden: het was buigen of barsten.

---