WILLEMSTAD – “In 2023 had maar liefst 28 procent van de voertuigen die betrokken raakten bij een ongeval geen autoverzekering,” meldt Forensys Curaçao. Dit is een zorgwekkend cijfer, vindt Ronald Ketellapper, actuaris. “Een indrukwekkend en zorgelijk hoog aandeel onverzekerden,” voegt hij eraan toe.

De vraag rijst waarom dit zo zorgelijk is. “Iedereen mag toch zelf bepalen of en zo ja welke verzekeringsdekking wordt ingekocht?” vraagt Ketellapper retorisch. “Maar verzekeren is een basisprincipe van risicobeheersing,” legt hij uit. “Je verzekert je voor schade als het risico en de impact van schades die kunnen ontstaan te hoog zijn om zelf te dragen.”

Servaas Houben, ook actuaris, illustreert dit met het voorbeeld van een autoverzekering. “Een stokoude auto hoef je niet te verzekeren tegen schade aan je eigen auto. Maar voor aansprakelijkheidsdekking, die de schade dekt die je toebrengt aan anderen, ligt dat geheel anders. Die is namelijk verplicht.”

Belang

Houben gaat verder over het belang van verplichte verzekeringen. “Sommige risico’s zijn zo hoog en ingrijpend, dat de wetgever verzekering verplicht stelt. Denk aan ziektekostenverzekering. Bijna niemand kan het zich veroorloven om zonder dekking door het leven te gaan.”

Ketellapper bespreekt de gevolgen van onverzekerde automobilisten. “Dat zoveel automobilisten onverzekerd rondrijden, betekent dat slachtoffers van ongevallen die zij veroorzaken niet gecompenseerd kunnen worden voor schades. De visser die zijn beroep niet meer kan uitoefenen heeft pech gehad, evenzo de chirurg. Dit zijn geen theoretische risico’s. Op een bevolking van 150.000 inwoners met 90.000 auto’s waren in 2023 maar liefst 10.000 verkeersincidenten waarbij 19.000 auto’s betrokken waren.”

Houben benadrukt ook de impact op verzekerde automobilisten. “Omdat de onverzekerde vaak niet de financiële middelen beschikt om schade te vergoeden, wordt er in Nederland een Waarborgfonds ingezet. Maar Curaçao beschikt niet over zo’n fonds.”

Rekenvoorbeeld

Ketellapper geeft een rekenvoorbeeld: “Als iedereen verzekerd is, is de benodigde verzekeringspremie gelijk aan de schade. Maar als een deel van de automobilisten niet verzekerd is, moeten verzekeraars de premie verhogen.”

In het ideale geval is iedereen verzekerd waardoor de benodigde verzekeringspremie van bij voorbeeld honderd gulden gelijk is aan de  schade van eveneens honderd gulden.

“Maar als een deel van de automobilisten (28%) niet verzekerd is, en daarom geen premie betaalt, dalen de premie inkomsten tot 72 gulden, terwijl de schade honderd gulden gelijk blijft. Om break even te draaien is de verzekeraar genoodzaakt de premie te verhogen met een percentage van 100/72 – 1 = 39 procent.”

Solidariteit

Deze premie verhoging maakt het volgens beide actuarissen minder aantrekkelijk voor automobilisten om een verzekering te nemen, waardoor het deel van niet verzekerde automobilisten stijgt wat weer leidt tot een hogere premie.

Bovendien zijn degenen die zich wel verzekeren steeds minder bereid een hogere premie te betalen omdat zoveel mensen zich niet verzekeren. De gewenste solidariteit wordt doorbroken.

Inmiddels houden verzekeraars al rekening met het onverzekerd zijn van de tegenpartij door een extra dekking toe te voegen bij de verzekering: maar ook in deze variant komen de extra kosten van het onverzekerde deel van de automobilisten bij het verzekerde deel van de automobilisten te liggen.

Oplossing

Houben ziet een oplossing: “De overheid en handhaver moeten prikkels inbouwen die ervoor zorgen dat automobilisten verzekerd zijn.” Ketellapper valt hem bij: “Het percentage van 28 procent is ontoelaatbaar hoog. De wet wordt massaal niet nageleefd en overtreders komen ermee weg.”

Beide actuarissen zijn het erover eens dat de overheid moet optreden om de cyclus van premieverhogingen te voorkomen en de veiligheid op de wegen te garanderen.

Indien de justitiële keten erin slaagt het percentage onverzekerden terug te dringen naar bij voorbeeld vijf procent, is het ook mogelijk een waarborgregeling op te zetten die dekking geeft voor de gevolgen van aanrijdingen door die vijf procent onverzekerden.

De premies daarvoor worden gefinancierd uit een geringe toeslag op de WA premies die de andere 95 procen betalen. Een beroep op solidariteit zal falen indien het percentage onverzekerden zo hoog is als nu in Curacao het geval is.