Geschiedenis

Een bittere geschiedenis: Jenever en het koloniale verleden

Jenever in de kolonie - Foto: Jenevermuseum Schiedam

In de oude havenstad Schiedam, bekend om zijn rijke traditie in de jeneverproductie, wordt een donkere kant van de geschiedenis onthuld. Het Nationaal Jenevermuseum organiseert vanaf 30 november de tentoonstelling ‘Bittere Erfenis: Drank en Kolonialisme’, waarin het verhaal wordt verteld van de rol die jenever speelde in het Nederlandse koloniale verleden. Historiek, een onafhankelijk online geschiedenismagazine in Nederland, schrijft erover.

Jenever, ooit geprezen als een toonbeeld van Nederlands vakmanschap, blijkt onlosmakelijk verbonden te zijn met de koloniale praktijken van Nederland. Het alcoholische drankje vond zijn weg van de stokerijen in Schiedam naar de verre kusten van West-Afrika, plantages in Zuid-Amerika en het dagelijks leven in Nederlands-Indië. Maar jenever was meer dan een exportproduct: het werd ingezet als betaalmiddel in de slavenhandel en ondersteunde de koloniale legers met bevoorrading.

De tentoonstelling in Schiedam doorbreekt het vaak romantische beeld van de jeneverhandel. Bezoekers krijgen inzicht in hoe de alcoholindustrie verbonden was met koloniale onderdrukking en uitbuiting. De tentoonstelling is een reis door de geschiedenis van de stad, die ooit de bijnaam Zwart Nazareth kreeg vanwege de rook en stank van de vele branderijen en molens die de jeneverindustrie voortbrachten.

Symposium

Het Jenevermuseum biedt niet alleen historische inzichten maar ook een reeks activiteiten. Bezoekers kunnen deelnemen aan proeverijen van dranken met een koloniale achtergrond en lezingen volgen over de rol van jenever in de slavernij en koloniale overheersing. Hoogtepunt is een symposium op 26 januari 2025, waar onderzoekers en experts samenkomen om de complexe relatie tussen jenever, slavernij en kolonialisme te bespreken.

De expositie Bittere Erfenis: Drank en Kolonialisme loopt van 30 november tot en met 16 maart volgensd jaar en nodigt uit tot reflectie op een geschiedenis die bitterder smaakt dan men zou verwachten. Een bezoek aan het museum biedt niet alleen een blik op het verleden maar ook op de culturele erfenis die de Nederlandse koloniale activiteiten hebben nagelaten. Een indrukwekkend weekenduitje dat stof tot nadenken geeft.

Deel dit artikel