WILLEMSTAD – De kans dat Venezuela door militair ingrijpen reageert op politieke ontwikkelingen, zoals de film Invasie ons wil doen geloven, acht NOS-Correspondent Dick Drayer uitermate klein. Hij zei dit vrijdag in het programma Nieuws & Co op NPO Radio 1. “Dat veronderstelt namelijk een pro-actief goed geoutilleerd en paraat leger en een economisch belang. En beide heeft Maduro niet”

“Maar er zijn wel aanwijzingen dat de landen rond Venezuela niet achterover kunnen leunen.” Zo maakte zijn regime volgens Drayer vorig jaar heel concreet dat een groot deel van Guyana toch echt bij Venezuela zou toebehoren. “Tot schrik van de Verenigde Naties.”

^{Dieuwke Teerstra in gesprek met NOS-correspondent Dick Drayer}

Het gaat in dat conflict om olie. Beide landen zijn sindsdien met elkaar in gesprek gegaan en hebben nu beloofd het dispuut niet met militaire middelen te beslechten. “Maar de toon is wel gezet en ook het Curaçaose parlement is nu ongerust, heeft vragen gesteld en denkt: wat in Guyana kan, kan ook hier. Al stopt wat mij betreft hier wel de vergelijking. Curaçao heeft namelijk geen olie.”

Over de staat van Maduro’s leger schreven de inlichtingendiensten van Nederland gisteren een openbaar rapport. “Daaruit blijkt dat Venezuela weliswaar meer investeert in Defensie, maar de krijgsmacht kampt met personeelstekorten, gebrekkige opleiding en achterstallig onderhoud. Gemiddeld genomen blijft het paraatheidsniveau daarom laag. Bovendien: Venezuela zou al jaren geen volledige controle meer hebben over hun eigen luchtruim en delen van het eigen grondgebied.”

Volgens het rapport zoekt Maduro op het gebied van militaire samenwerking wel toenadering tot partnerlanden als Iran, Rusland en China. “En dat kan de situatie onvoorspelbaar maken”, aldus Drayer.

Belang

In Venezuela heerst al lang het idee dat Aruba, Bonaire en Curaçao een beetje vreemd eenden zijn in de Zuid-Amerikaanse bijt. “Maar afgezien van af en toe een claim, heeft Caracas nooit echt veel aandacht besteed aan deze overblijfselen uit het koloniale tijdperk, zoals Chavez het zag.  Er is eigenlijk geen belang, anders dan een historisch belang”, denkt Drayer.

“De eilanden zijn nauw verweven met Venezuela, door de drie diaspora’s uit een bloemrijk verleden,” aldus Drayer: “de Joodse diaspora, de slavendiaspora en de Indiaanse diaspora. Migratie verbindt beide landen al door de eeuwen heen.”

En de afgelopen eeuw is er vooral een economisch belang in de olieverwerkingsindustrie. “Maar dat was juist een reden om geen annexatie te willen. Die is niet te betalen, zeiden ze in Venezuela: alleen al vanwege de veel hogere levensstandaard op Aruba, Bonaire en Curaçao. Venezuela weet dat er dan geld naar toe moet.”

De eilanden zijn volgens Drayer economisch handig, vanwege de olie-raffinaderijen en als vakantiebestemming voor Venezolaanse toeristen. “Het rapport van de inlichtendiensten voegt daaraan toe, dat de eilanden nu vooral aantrekklijk zijn voor mensen die geld willen witwassen en goud willen smokkelen.”

Er zijn door de diaspora’s ook nauwe familiebanden tussen de eilanden en Venezuela. Maduro, bijvoorbeeld is een typisch joods-Curaçaose naam, wat weer aangeeft hoe diep de onderlinge banden volgens Drayer eigenlijk zijn.