PHILIPSBURG – De aanpak van de strafrechtketen op Sint Maarten loopt niet goed en vooral niet gelijkmatig. Daardoor zijn er verstoppingen in het traject van opsporing tot aan het ten uitvoerleggen van straffen. Dat schrijven de ministers van Justitie en Veiligheid en van Rechtsbescherming Yeşilgöz-Zegerius en Weerwind, samen met staatssecretaris Alexandra van Huffelen aan de Tweede Kamer.

De gevolgen zijn bekend, meer dan honderd gedetineerden kunnen hun straf niet uitzitten op het eiland vanwege een cellentekort. Oorzaak voor het ontbreken van een integrale aanpak is volgens de Nederlandse regering het gevolg van achterblijvende investeringen van Sint Maarten in de lokale diensten. Omdat Nederland niet in alle schakels binnen de keten investeert wordt de scheefgroei onbedoeld wel versterkt, schrijven de bewindslieden.

Nederland heeft daarom de samenwerking met Sint Maarten op het gevangeniswezen in de afgelopen jaren geïntensiveerd, nu daar grote knelpunten zitten. In 2020 heeft het Nederlandse kabinet eenmalig dertig miljoen euro beschikbaar gesteld voor het verbeteren van het gevangeniswezen. Hiervan is twintig miljoen gereserveerd voor de bouw van een nieuwe gevangenis en tien miljoen euro verdeeld over vijf jaar geïnvesteerd in de verdere verbetering van het gevangeniswezen.

De beoogde opleverdatum van de nieuwe detentiefaciliteit is 2028.

Koninkrijk

Een mogelijke andere oplossing om de acute druk op het gevangeniswezen te verlichten is het ten uitvoerleggen van straffen en maatregelen elders in het Koninkrijk. Daarvoor is een onderlinge regeling ontworpen.

Momenteel verblijven in Europees Nederland negentien gedetineerden vanuit Sint Maarten. Negen gedetineerden zijn overgebracht op grond van dringende redenen van veiligheid en tien gedetineerden resteren van de groep van 31 die in 2017 overgeplaatst was in het kader van de orkanen Irma en Maria.

Er is een verzoek gedaan voor tijdelijke overplaatsing van twaalf additionele gedetineerden vanuit Sint Maarten. Inmiddels zijn de eerste zeven aanvragen gehonoreerd. Deze gedetineerden zijn al overgekomen naar Nederland. De overige vijf verzoeken zijn op dit moment in behandeling. Met het huidige verzoek komt dit aantal op een totaal van 31 gedetineerden waarbij de data voor voorwaardelijke invrijheidstelling liggen tussen 2024 en 2035.

Niet structureel

De bewindslieden willen graag benadrukken dat het overbrengen van gedetineerden elders in het Koninkrijk geen structurele oplossing voor het cellentekort in de Pointe Blanche gevangenis in Sint Maarten is.

Daarom vinden er gesprekken plaats met Sint Maarten om te bezien op welke wijze de celcapaciteit vergroot kan worden totdat de nieuwbouw er is. Verder is het aan Sint Maarten zelf om te kijken hoe de beschikbare celcapaciteit optimaal benut kan worden.

Hierbij kan volgens de bewindslieden gedacht worden aan anders straffen, bijvoorbeeld door inzet van elektronische detentie, Of aan het gereedmaken en in gebruik nemen van de andere detentiefaciliteiten op het eiland.