DEN HAAG – Koning Willem Alexander en koningin Maxima gaan in hun privécollectie kijken welke spullen zij hebben van koloniale herkomst, die mogelijk niet rechtmatig in hun beheer zijn of waarvan de rechtvaardigheid gebied de spullen terug te geven.

Om daarachter te komen laat het koninklijk paar onderzoek doen door de Stichting Historische Verzamelingen van het Huis Oranje-Nassau, SHVON.

Eerder, in 2015 deed het koningshuis al onderzoek naar objecten in de koninklijke verzamelingen die mogelijk gelinkt zijn aan roof, confiscatie, gedwongen verkoop of verdachte omstandigheden van en tijdens het nazi-regime.

Uit het onderzoek bleek dat het overgrote deel van de kunstwerken al ver voor 1933 tot de Koninklijke Verzamelingen behoorde en op enkele uitzonderingen na, geen aanwijzingen gaven voor roof, confiscatie of gedwongen verkoop.

Commissie

Het bestuur van Stichting Historische Verzamelingen van het Huis Oranje-Nassau die opdracht geeft voor het nieuwe onderzoek, wordt voorgezeten door de koningin zelf en twee andere leden. Zij hebben een commissie benoemd voor de begeleiding van het onderzoek. 

Deze commissie selecteert een of meerdere onderzoekers die het onderzoek gaan uitvoeren. Naar verwachting neemt het onderzoek minimaal anderhalf jaar in beslag.

De commissie bestaat onder andere uit Valika Smeulders, hoofd Geschiedenis bij het Rijksmuseum en lid van de Adviescommissie Nationaal Beleidskader Koloniale Collecties en Raad voor Cultuur. Zij deed onderzoek naar de omgang met koloniaal erfgoed en het slavernijverleden in Nederland, Suriname, Curaçao, Ghana en Zuid-Afrika. Ze ontving een Black Achievement Award in de Categorie Onderwijs en Wetenschap.

Op basis van de uitkomsten van het onderzoek stelt de begeleidingscommissie aanbevelingen op die zij voorlegt aan het bestuur van de SHVON. 

Ondanks dat de collectie van de SHVON geen rijkscollectie maar een particuliere collectie is, zullen de aanbevelingen zo veel mogelijk aansluiting zoeken bij de deels nog te formuleren criteria die het Rijk hanteert in zijn beleid met betrekking tot koloniale collecties.

Koninklijke Verzamelingen dragen zorg voor erfgoed van het Huis Oranje-Nassau. Zij bewaren, beheren, conserveren, bewerken en ontsluiten de door verschillende particuliere stichtingen aan hen toevertrouwde collecties en archieven. 

Een van deze stichtingen, de SHVON, voert een actief restauratie- en conserveringsbeleid ten aanzien van het cultureel erfgoed. Een van de belangrijkste speerpunten is het in bruikleen geven van objecten van de collectie aan musea in binnen- en buitenland. 

Verder worden de collecties (digitaal) toegankelijk gemaakt voor publiek en onderzoekers.