WILLEMSTAD – Het orkaanseizoen 2023 in de Atlantische Oceaan, dat gisteren eindigde, was een van de meest actieve seizoenen in recente jaren. Met een totaal van twintig tropische of subtropische stormen, waaronder zeven orkanen en drie grote orkanen, was de totale activiteit twintig procent boven het gemiddelde. Voor de Nederlands-Caribische eilanden was het een relatief rustig jaar.

Opmerkelijk was dat, ondanks de aanwezigheid van een sterke El Niño – die normaal gesproken de orkaanactiviteit vermindert door toegenomen windschering – het seizoen bovengemiddeld actief was. De recordwarmte van het Atlantische water, versterkt door klimaatverandering, zorgde ervoor dat stormen werden aangewakkerd en de ongunstige invloeden van El Niño tenietdeden.

Reden waarom vlak voor het orkaanseizoen, het National Hurricane Center een lager dan normaal seizoen voorspelde, mat dertien stormen, waarvan zes tot orkaan en drie tot intense orkaan zouden uitgroeien. Dat laatste klopte, maar in totaal waren er geen dertien, maar twintig stormen.

In augustus werd deze voorspelling aangepast toen bleek dat de zee temperatuur in de Atlantische Oceaan uitzonderlijk hoog waren. September is traditiegetrouw de actiefste maand in het oorkaanseizoen.

Het eerste storm van het jaar vormde zich al in januari, ruim voor het officiële begin van het seizoen in juni. Hurricane Lee, die zich vormde op 5 september, intensiveerde explosief tot een categorie 5 orkaan, en is een van de slechts zes orkanen die in zo’n korte tijd zo snel intensifieerden.

Orkaan Idalia, die landde in Florida’s Big Bend in augustus, bracht meerdere ‘miniswirls’ aan land, wat leidde tot aanzienlijke schade. Ondanks het grote aantal genoemde stormen dit jaar, maakte Idalia als enige orkaan landfall in de Verenigde Staten.

Het seizoen 2023 biedt een les over hoe warme zeeoppervlaktetemperaturen tropisch weer kunnen beïnvloeden. Met de recordwarmte in de zuidelijke Atlantische Oceaan, waar orkanen vaak ontstaan, werden stormen al vroeg in het seizoen getriggerd om zich te vormen.

2024

Vooruitkijkend naar het volgende orkaanseizoen, suggereren klimaatrecords dat de El Niño, die naar verwachting deze winter piekt en in de lente afneemt, waarschijnlijk niet terugkeert. Dit verhoogt de kans op een actiever seizoen in 2024, vooral als La Niña omstandigheden zich ontwikkelen.

Met de verwachte voortzetting van ongebruikelijk warme temperaturen in de Atlantische Oceaan en de Golf van Mexico, wordt 2024 ook verwacht een actief orkaanseizoen te worden. Hoewel het onmogelijk is om nu al concrete voorspellingen te doen, wijzen veel indicatoren op weer een jaar waarin kust- en eilandbewoners alert moeten blijven.