Zware orkaan Beryl is afgelopen nacht aangesterkt tot een orkaan van de vijfde categorie. Nooit eerder bereikte een orkaan in de Atlantische Oceaan de hoogste categorie zo vroeg in het seizoen. Gisteren trok het systeem al over de bovenwindse eilanden Tobago, Grenada, Barbados, Saint Vincent en de Grenadines en Saint Lucia en nog een aantal kleinere eilanden.

Beryl is op dit moment een orkaan van de vijfde categorie op de schaal van Saffir-Simpson en daarmee een zogenaamde ‘zware orkaan’ of in het Engels ‘major hurricane’. Tijdens de passage van de bovenwindse eilanden werden windsnelheden gemeten tot 220 km/uur verwacht en windstoten liepen zelfs op tot 280 km/uur! Uit de eerste meldingen komt naar voor dat o.a. daken van huizen werden geblazen, bomen waaiden om of braken af en er is veel schade aan de infrastructuur.

Na de passage van de eilanden nam de windsnelheid toe naar 260 km/uur en de windstoten pakken nu uit tot boven 310 km/uur. Daarmee valt Beryl nu duidelijk in de zwaarste klasse op de orkanenschaal. Niet eerder kwam het zo vroeg in het jaar tot een categorie 5 orkaan. 

Überhaupt is het volgens het National Hurricane Center van de NOAA pas de tweede keer in de geschiedenis dat er in juli een orkaan van de zwaarste categorie voorkwam op de Atlantische Oceaan. Orkaan Emily had in 2005 op 16 juli de primeur. Beryl bereikt deze status nu al veertien dagen eerder! In juni bereikte Beryl al de vierde categorie, ook dat was een record.

Jamaica

Orkaan Beryl bevindt zich nu boven open water en zet koers richting Jamaica. De orkaan trekt nu met een snelheid van 35 km/uur die kant op en zal daar naar verwachting woensdagmiddag Amerikaanse tijd aankomen. Bij ons is het dan woensdagavond. Naar verwachting trekt het zwaartepunt van de orkaan precies over Jamaica, maar er zit nog behoorlijk wat onzekerheid in de exacte koers van de orkaan. Sommige weermodellen laten de kern noord langstrekken en anderen langs de zuidkant van het eiland.

Wel zijn alle weermodellen het erover eens dat Beryl onderweg naar Jamaica aan kracht zal inboeten, doordat hij boven wat minder warm zeewater terecht komt. De verwachting is dat hij als categorie 3 orkaan bij Jamaica aankomt. De windsnelheden liggen dan rond 180 km/uur met windstoten tot 220 km/uur. Dat zijn nog altijd snelheden waar we ons in Nederland niets van kunnen voorstellen en die enorm verwoestend kunnen zijn. 

Het is wat dat betreft hopen dat het zwaartepunt van de orkaan niet pal over Jamaica trekt of dat het systeem al wat sneller verzwakt. Mocht Beryl wel recht over Jamaica trekken dan gaat dit ook gepaard met 100-200 mm regen en gevaar voor modderstromen en overstromingen.

Onderweg naar Jamaica kunnen Haïti en de Dominicaanse republiek te maken krijgen met een schampschot van Beryl. Dit betekent dat het tijdelijk stevig kan waaien, regenen en onweren. Daarbij kan veel regen in korte tijd overlast veroorzaken.

Mexico 

Na passage van Jamaica trekt orkaan Beryl naar het schiereiland Yucatan in Mexico en naar Belize. Zoals het er nu naar uitziet zal Beryl als hij donderdag of vrijdag daar aankomt een orkaan van de eerste categorie of een tropische storm zijn. Door wind op grote hoogte zal het systeem minder georganiseerd raken en verzwakken. 

Wel brengt het dan nog altijd honderden millimeters regen met zich mee en dat vormt dan ook het grootste gevaar. Het is vervolgens wel erg onzeker wat Beryl in de buurt van Mexico gaat doen. Het is niet uitgesloten dat de orkaan boven de Golf van Mexico weer aan kracht wint, maar daar zijn vooralsnog geen aanwijzingen voor.

Beryl beïnvloedt het weer in een nog veel grotere omgeving dan de al benoemde landen. Rondom het systeem zijn op grotere schaal banden met onstabiele lucht aanwezig, waarin stevige onweersbuien kunnen ontstaan die plaatselijk ook overlast kunnen veroorzaken.